Buz Çiçeği Bakımı ve Genel Özellikleri

Buz Çiçeği Nedir?

Buz çiçeği, Latincesi “Delosperma cooperi” olan, Aizoaceae familyasına ait bir sukulent türüdür. Güney Afrika kökenli bu bitki, dış mekan süs bitkisi olarak yaygın şekilde yetiştirilse de iç mekan saksı bitkisi olarak da kullanılabilir. Kolay bakımı ve renkli çiçekleri nedeniyle tercih edilen buz çiçeği, 10-15 cm yüksekliğe kadar büyüyebilir ve 30-60 cm genişliğe yayılabilir. Meyve vermeyen bu bitkinin yeşilimsi gri tonlarında küçük ve etli yaprakları vardır. Yaprakları, nem depolama kabiliyeti sağlayan gözeneklerle kaplıdır. Bitkinin sapları ise kırmızımsı-kahverengidir.

Çiçek Özellikleri

Buz çiçeği, yaz ortasından sonbahar başına kadar çiçek açar. Çiçekleri pembe, mor, turuncu ve sarı renklerde olup, 2-5 cm çapında ve genellikle kısa saplar üzerinde gruplar halinde bulunur. Renkli çiçekleri, bahçenizde hoş bir görünüm sağlar.

Yetişme Koşulları

Delosperma cooperi sıcak ve güneşli yerleri sever. Kuraklığa dayanıklıdır ve iyi drene olmuş, kumlu ve taşlı topraklarda iyi gelişir. İç mekanda yetiştirilecekse, iyi bir havalandırmaya sahip olması önemlidir, aksi takdirde mantar hastalıklarına duyarlı olabilir. Kışın yaprakları solabilir, ancak ilkbaharda yeniden canlanır.

Bahçede Kullanımı

Çim yerine kullanılabilecek çok yönlü bir bitki olan buz çiçeği, balkonda ve terasta da yetiştirilebilir. Toprak kalitesini artırmak ve çevreyi korumak için diğer sukulentlerle birlikte yetiştirilmesi önerilir.

Buz Çiçeği Bakımı

• Toprak: Yüksek drenaja sahip, kumlu ve taşlı toprak idealdir. Drenajı artırmak için toprağa perlit veya kum eklenebilir.
• Sulama: Düzenli sulama gerektirmez. Toprak tamamen kuruduğunda sulama yapılmalıdır. Aşırı sulama kök çürümesine neden olabilir. En uygun sulama zamanı sabah erken saatlerdir.
• Işık Gereksinimi: Doğrudan güneş ışığı almayan, aydınlık bir yerde daha iyi gelişir. Doğrudan güneş ışığı alan yerlerde de yetiştirilebilir, ancak yazın yanma riski vardır.
• Havalandırma: İyi havalandırılmış ortamlarda yetiştirilmelidir. Nemli ortamlar mantar hastalıklarına neden olabilir.
• Gübreleme: Yılda bir kez ilkbaharda azot, fosfor ve potasyum içeren sukulent gübresi ile beslenmelidir.
• Kış Bakımı: Kışın yaprakların solması normaldir. İlkbaharda yapraklar yeniden canlanacaktır.
• Çiçek Bakımı: Çiçeklerin daha iyi görünmesi için solmuş çiçekler düzenli olarak koparılmalıdır.

Çoğaltma Yöntemleri

Buz çiçeği, yaprak çelikleri veya tohumla kolayca çoğaltılabilir.

Yaprak Çelikleri ile Çoğaltma

Sağlıklı bir dalı 3-4 cm uzunluğunda keserek nemli bir kum veya çakıl karışımına yerleştirin ve nemli tutun. 2-3 hafta içinde kökler oluşur. Kökler belirginleştiğinde yeni bitkiyi ayrı bir saksıya veya bahçeye nakledin.

Tohumlar ile Çoğaltma

Tohumları ekim öncesinde nemli bir ortamda birkaç gün bekletin. 1-2 cm derinliğinde toprağa ekin ve nemli tutun. 2-3 hafta içinde çimlenirler. Daha sonra bitkileri ayrı saksılara veya bahçeye dikin.

Buz Çiçeği Çeşitleri

Buz çiçeği çeşitli renklerde çiçek açan birçok kültivarı içerir:

• Delosperma cooperi ‘Pink Pearl’: Pembemsi-mor çiçekler ve yeşil yapraklar.
• Delosperma cooperi ‘Purple Mountain’: Mor-pembe çiçekler ve yeşil yapraklar.
• Delosperma cooperi ‘Alba’: Beyaz çiçekler ve yeşil yapraklar.
• Delosperma cooperi ‘Fire Spinner’: Kırmızı, turuncu ve sarı çok renkli çiçekler.
• Delosperma cooperi ‘Table Mountain’: Kırmızımsı-pembe çiçekler.
• Delosperma cooperi ‘Jewel of Desert’: Turuncu, pembe veya sarı çiçekler ve gri-yeşil yapraklar.

Delosperma cooperi (Buz Çiçeği) Hastalık ve Zararlıları

Delosperma cooperi, genellikle dayanıklı bir bitki olmasına rağmen, bazı hastalık ve zararlılara karşı hassas olabilir. İşte buz çiçeğinin karşılaşabileceği yaygın sorunlar ve bunların önlenmesi ve tedavi yöntemleri:

Hastalıklar

1. Kök Çürüklüğü (Phytophthora spp. ve Pythium spp.)
   • Belirtiler: Bitkinin alt kısımlarında sararma, solma ve yaprak dökülmesi. Kökler siyah ve yumuşak hale gelir.
   • Önleme/Tedavi:
     • İyi drene olan toprak kullanın.
     • Aşırı sulamaktan kaçının; toprak tamamen kuruduğunda sulama yapın.
     • Çürüyen bitkileri çıkararak sağlıklı bitkilerden uzaklaştırın.
2. Yaprak Lekesi (Alternaria spp. ve Cercospora spp.)
   • Belirtiler: Yapraklarda küçük, kahverengi veya siyah lekeler.
   • Önleme/Tedavi:
     • Etkilenen yaprakları hemen çıkarın.
     • Bitkiler arasındaki hava akışını artırmak için bitkileri seyrek dikin.
     • Gerekirse uygun bir fungisit kullanın.
3. Mantar Hastalıkları (Botrytis cinerea)
   • Belirtiler: Yapraklarda gri küf, çiçeklerde ve tomurcuklarda çürüme.
   • Önleme/Tedavi:
     • İyi havalandırma sağlayın.
     • Sulamayı azaltın ve sadece sabahları sulayın.
     • Etkilenen bitki kısımlarını hemen çıkarın ve imha edin.

Zararlılar

1. Örümcek Akarları (Tetranychus spp.)
   • Belirtiler: Yapraklarda sararma, yaprakların alt tarafında ince ağlar.
   • Önleme/Tedavi:
     • Yaprakların altını düzenli olarak kontrol edin.
     • Etkilenen bitkileri suyla yıkayın.
     • Gerekirse akarisit kullanın.
2. Unlu Bitler (Pseudococcus spp.)
   • Belirtiler: Yapraklarda beyaz, pamuksu yapılar; bitkinin büyümesinde durgunluk.
   • Önleme/Tedavi:
     • Etkilenen bitkileri izole edin.
     • Pamuklu bir bezle bitleri mekanik olarak temizleyin.
     • İnsektisit veya neem yağı uygulayın.
3. Yaprak Bitleri (Aphidoidea)
   • Belirtiler: Yapraklarda kıvrılma, sararma ve yapışkan bal salgıları.
   • Önleme/Tedavi:
     • Zararlı böcekleri su püskürterek veya elle temizleyin.
     • Neem yağı veya böcek ilacı kullanın.
4. Salyangozlar ve Sümüklü Böcekler
   • Belirtiler: Yapraklarda ve gövdelerde delikler; bitkinin etrafında mukus izleri.
   • Önleme/Tedavi:
     • Bitkinin etrafına bakır bant veya kırılmış yumurta kabuğu yerleştirin.
     • Salyangoz ve sümüklü böcekleri elle toplayarak uzaklaştırın.

Genel Önlemler

• Hijyen: Bitkilerin çevresindeki ölü yaprakları ve diğer bitki artıklarını temizleyin.
• Havalandırma: Bitkilerin etrafında iyi hava sirkülasyonu sağlayın.
• Drenaj: Drenajı iyi olan bir toprak kullanın ve aşırı sulamaktan kaçının.
• İlaçlama: Gerekli durumlarda uygun fungisit ve insektisitleri kullanarak bitkinizi koruyun.

Bu önlemler ve tedavi yöntemleriyle Delosperma cooperi’nin sağlıklı kalmasını sağlayabilirsiniz. Bitkilerinizi düzenli olarak kontrol etmek ve erken müdahalede bulunmak, hastalık ve zararlılara karşı en etkili yöntemlerdendir.

Mezar Çiçeği Olarak Buz Çiçeği

Kuraklığa dayanıklılığı ve güzel çiçekleri nedeniyle Delosperma cooperi mezar bakımında sıkça tercih edilir. Güneşli bir yere yerleştirilmeli ve toprağı iyi drene edilmelidir. Mezar taşının etrafındaki toprak gevşetilmeli ve iyice sulandıktan sonra bitki yerleştirilmelidir. Mevsimlere uygun olarak çiçek açan bir çeşit tercih edilmeli ve düzenli olarak gübrelenmelidir. Buz çiçeği mezar taşlarının etrafında hoş bir görünüm sağlayarak, sevdiklerinizin hatırasını canlı tutmanıza yardımcı olabilir.